Yeraltısuların yatım şəraitinin (Hidroizohips xəritəsi) xəritələnməsi.

Hidroizohips xəritəsi nədir ?

        Hidroizohipslər eyni mütləq və ya nisbi yeraltı su səviyyələrinə malik nöqtələri birləşdirən xətlərdir. Bu xətlər relyefin konturlarına bənzəyir.Yeraltı suların səthinin (güzgüsünün) təbiətini müəyyən etmək üçün hidroizohips xəritələri tərtib edilir və onlar su səthinin relyefini əks etdirir.Hidroizohips xəritəsini qurmaq üçün yeraltı suların səviyyəsi adətən şəbəkə boyunca yerləşən quyularda ölçülür.

Hidroizohips xəritələrinin təhlili aşağıdakı ardıcıllıqla aparılır.

1) sudaşıyan süxurların geomorfoloji xüsusiyyətlərini, yaranma şəraitini, litoloji tərkibini və qalınlığını və yaranma xarakterini qısaca təsvir etmək;

2) infiltrasiya və buxarlanma üçün ən əlverişli sahələri göstərməklə aerasiya zonasının qalınlığını və strukturunu xarakterizə etmək;

3) sudaşıyan süxurların süzülmə xassələrinin nisbi dəyişməsini, axın qradiyentinin dəyişməsinin təhlili əsasında onların sahədə mümkün dəyişməsini müəyyən etmək;

4) yeraltı suların dərinliklərini və onların ərazidə dəyişməsini təhlil etmək;

5) yeraltı suların əsas hərəkət istiqamətlərini və yerüstü və yeraltı suların mümkün əlaqə formalarını göstərir;

6) yeraltı suların səthinin formasını, axın qradiyentinin dəyişməsini təsvir edir;

7) yerli təzyiq sahələrini, laylararası təzyiqsiz suların sahələrini ayırmaq;

8) qrunt sularının doldurulmasının mümkün şərtlərini və növlərini təsvir edir, doldurulma zonalarını ayırır;

Hidroizohips xəritəsinə görə qrunt sularının hərəkət istiqaməti

Qrunt sularının hərəkət istiqaməti böyük mütləq qiymətə malik hidroizohipsdən kiçik mütləq qiymətə malik hidroizohipsə endirilmiş perpendikulyarla göstərilir.

İzodərinliklər və hidroizohipslər arasındakı fərq nədir?

Bu, yeraltı suların qiymətləndirilməsində təkrarlanan sualdır. İlk iki termini fərqləndirmək üçün onları müəyyən edəcəyik:

İzodərinlik xətləri: Bütün nöqtələrin səthdən su səthinə qədər eyni məsafədə olduğu xətlərdir.

Hidroizohips: Su səthinin eyni hündürlükdə olduğu xətlərdir.

Ümumiyyətlə, birinci termin qrunt suları səviyyəsinə qədər olan məsafəni, ikincisi isə qrunt suları səviyyəsinin hündürlüyünü ifadə edir.