Mədən
geofizikasında quyularda aparılan tədqiqatlar zamanı bir-birindən fərqli müxtəlif
növ cihaz və üsullardan istifadə olunur. Bu müxtəliflik temperatur, təzyiq, dərinlik,
maili və horizontal qazıma və bu kimi hallara əsaslanır. Horizontal quyuların
qazılması və maili quyuların əyriliyi artdıqca təkcə ölçü deyil, həm də qazma
zamanı karotaj işlərinin təşkili zərurəti yaranır.
Qazma zamanı karotaj (LWD) - qazma borusunun
quyudan çıxarılması tələbi olmadan qazma zamanı quyu məlumatlarının
toplanmasını təmin edir. Bu alət lay süxurunun xassələri haqqında davamlı real vaxt
məlumatları ötürən qazma siminin sonunda yerləşir və baltanın gedə biləcəyi hər yerə gedə bilir. Buna görə də, onlar uzanan yan lülə
quyularında əhəmiyyətli dərəcədə daha effektiv olurlar. LWD, bəzən riskli və
bahalı olsa da, qazma məhlulları dərinə nüfuz etmədən əvvəl təbəqənin xüsusiyyətlərini
ölçmək üstünlüyünə malikdir.
LWD
alətinin üstünlükləri:
·
Birbaşa yuxarıdan fiziki xassələrin
dəyişməsini davamlı olaraq ölçür.
·
Maili və yan lülə qazılmasında
effektivdir.
·
LWD ölçmələri qazma mühəndislərinə
kritik məlumat verir ki, onlar gələcək quyu əməliyyatları ilə bağlı zamana həssas
qərarlar qəbul edə bilsinlər.
LWD alətindən əldə edə biləcəyimiz məlumatlar:
·
Təbəqə növləri haqqında məlumat (əhəngdaşı,
şist, qumdaşı və s. )
·
Məsaməlilik, keçiricilik, flüidlərin
mövcudluğu.
· Flüidlərin xüsusiyyətləri (əgər
varsa).
·
Struktur zəifliklərinin olması.
· Təzyiq, duzluluq və saturasiyanın
mövcudluğu və.s.