Kompressor nədir?
Kompressor — praktik maşın olub,
qazların sıxılması üçün tətbiq edilir. Sıxma zamanı başlanğıc təzyiqə P1 və həcmə
V1 malik qaz kiçilərək V2 həcmini alır. Bu zaman qazın təzyiqi (P2) artır və
qaz qızır. Əsasən iki forması vardır:
Porşenli kompressor
Porşenli kompressorda verilən həcmdə
qaz tutularaq sıxılır və sonra xaric edilir.
Vintli kompressor
Vintli kompressorlar iki vallı olub
daxili sıxışdırma ilə işləyirlər.Bu kompressorlarda 30 bar-a qədər təzyiq
yaranır.Həm kompressor quyularının istismarı üçün, həm də laya qaz, yaxud hava
vurmaq üçün qazı(havanı) quyuya göndərməzdən
əvvəl lazımı təzyiqədək sıxmaq lazımdır. Neft mədənlərində bu məqsədlə
porşenli kompressor işlədilir.
Kompressorların
xarakteristikası
Kompressorlar atqı xəttindəki təzyiqin
qiyməti və məhsuldarlığı ilə xarakterizə olunur. Atqı xəttindəki təzyiqdən
asılı olaraq kompressorlar dörd qrupa bölünür:
Yüksək təzyiqli - Yüksək təzyiqli kompressorun atqı
xəttində təzyiq 60 atm-dan 250 atm-dək,
Orta təzyiqli - orta təzyqli 35-dən 50 atm-dək,
Alçaq təzyiqli - alçaq təzyiqli 8-dən 35 atm-dək
Vakuum - Vakuum kompressorun qəbul xəttində
təzyiq 1 atm-dən az olur, atqı xəttində isə 2-6 atm-ə çatır.
İstismarda kompressor
Kompressor istismar üsulunda istismar
quyularındakı maye quyuağzına (yer səthinə) sıxılmış yüksək təzyiqli təbii
qazın və ya havanın köməkliyi ilə qaldırılır.
Təbii qazın və ya havanın yüksək təzyiqə qədər sıxılması prosesi kompressor
aqreqatları vasitəsilə yerinə yetirilir,
ona görə də mayenin quyudan bu üsulla qaldırılmasına kompressor istismar üsulu
deyilir.
Qaldırıcı nasos-kompressor borularına, hansılarla ki istismar quyusundakı
mayenin yer səthinə qaldırılması sıxılmış yüksək təzyiqli havanın və ya təbii
qazın köməkliyi ilə baş verir, onları müvafiq olaraq erlift və qazlift
adlandırırlar.